Kelvin en ledverlichting

Tegenwoordig kijkt u niet meer naar de wattage van een lamp zoals bij de gloeilamp maar naar het aantal lumen en de kleurtemperatuur uitgedrukt in Kelvin. Wat hebben Kelvin en ledverlichting met elkaar te maken.

Wat dit betekent leggen we hierna uit zodat u de juiste keuze kunt maken voor de verlichting in de huiskamer, op het kantoor of in de werkplaats. Want elke ruimte vraagt om een ander soort licht, afhankelijk van de functie van die ruimte.
Om dit duidelijk te kunnen maken gaan ook in op de vraag wat led-licht is, mogelijke kleuren en wat de lichtsterkte van een ledlamp is.

Geschiedenis ledverlichting

Ledlampen zijn er al heel lang. Al in de jaren 60 van de vorige eeuw werden kleine ledjes gebruikt op instrumentenpanelen en ander toepassingen. Een daarvan was de afstandsbediening waarin ook een led was/is gemonteerd. Deze worden IR-led’s genoemd omdat ze het onzichtbare infrarode licht uitzenden.

Deze eerste led’s gaven of helemaal geen (zichtbaar) licht of heel weinig, waren klein en ingebouwd in een gekleurde behuizing.
Pas in de jaren 90 werden de eerste led’s geproduceerd die genoeg lichtopbrengst hadden om als lichtbron te fungeren. Nadeel van deze lampen was het felle heldere licht wat ze uitstraalden en de hoge kosten. Het grote voordeel is het lage energieverbruik en lange levensduur waardoor de technologie steeds interessanter werd voor grootschalige toepassingen.

Kleuren led

In principe kan een led maar een paar kleuren licht geven. Dit zijn de basiskleuren rood (samen met rood-oranje en geel), groen en blauw en afhankelijk van het materiaal waarmee de led-diode is behandeld. Men kan echter een ledlamp alle kleuren laten uitstralen door (meerdere) twee- of driekleurige led’s in een lamp te monteren.

Met de basiskleuren kan namelijk elke kleur worden gemaakt. Led-monitoren maken ook gebruik van deze techniek.

Gloeilamp en spaarlamp versus ledlamp

De ouderwetse gloeilamp verbruikt meer stroom en zet maar 5% van de energie om in licht. De rest is warmte. Vandaar dat de gloeilamp ook zo warm werd.
Met de komst van de spaarlampen werd dat al een stuk beter. Deze hadden echter vaak een opstartperiode nodig om op volle lichtsterkte te komen. Ze verbruikten wel veel minder energie dan de gloeilamp.

De ledlamp verbruikt nog minder energie, heeft een veel langere levensduur en is direct op volle lichtsterkte. Nadeel van de ledlamp is de prijs, vergeleken met de andere lampen. Deze is hoger maar door de lange levensduur en het lage energieverbruik kan het zeker uit.

Lichtsterkte

De lichtsterkte, de hoeveelheid licht wat een lamp uitstraalt, werd bij de gloeilamp vooral uitgedrukt door de wattage van de lamp. Een gloeilamp van 100 Watt gaf veel meer licht dan een gloeilamp van 25 Watt. De lichtsterkte drukt men echter uit in lumen en niet in watts maar dat was voor een gloeilamp niet interessant. De wattage van de gloeilamp zei genoeg.

Bij ledlampen werkt dat echter anders omdat deze veel minder vermogen (Watt) hebben. Ter vergelijking: een ledlamp van 5 Watt vervangt een gloeilamp van 40 watt of een spaarlamp van 8 Watt. Vandaar dat deze vergelijking vaak op de verpakking is aangegeven.

Maar op de verpakking staat ook het aantal lumen vermeld: de lichtopbrengst. Het is belangrijk dat u ledlampen vergelijkt op basis van het aantal lumen dat een lamp uitstraalt en niet op basis van de wattage. Want bij ledlampen zit er verschil in de lichtopbrengst bij een gelijke wattage.
Voor meer informatie Wat is lumen per watt?

Kelvin en ledverlichting: kleurtemperatuur

De lichtsterkte staat in lummen op de verpakking maar wat betekent dan de aanduiding Kelvin die vaak op de verpakking staat? Vaak maar niet altijd, want soms staat er alleen de term warm wit of koel wit op de verpakking.

Deze termen zeggen iets over de kleurtemperatuur van het uitgestraalde licht en bij deze kleurtemperaturen hoort een aanduiding in Kelvin. Dit geldt alleen voor de ledlampen die wit licht uitstralen. Maar wit licht komt in vele variante voor.
Een voorbeeld is kaarslicht wat u als warm licht ervaart: het werkt ontspannend.

Het tegenovergestelde is daglicht wat we koel wit noemen en ervaren als normaal licht. Extreem is het koude blauwe licht wat een monitor uit kan stralen of een felle tl-lamp boven een werkbank. Deze kleurtemperaturen vallen in een bepaalde range van Kelvin.

Kleurtemperaturen bepalen de uitstraling

Zo kunnen we het voor zichtbare licht indelen in de volgende klassen Kelvin:

2400 K Extra Warm Wit
2700 K Warm Wit: vergelijkbaar met gloeilamp van 60 Watt
3000 K Warm Wit
4000K-4500 K Neutraal Wit: in dit bereik zit ook de tl-lamp.
5000K-6000 K Koel Wit: daglicht (6000K)

Elke ruimte en toepassing van die ruimte vraag om licht wat een bepaalde kleurtemperatuur heeft zodat u geconcentreerd blijft werken of juist kunt ontspannen:

Slaapkamer 2400K-2700K
Huiskamer 2700K
Keuken 3000K
Kantoor 3000K-4000K
Magazijn 4000K-6000K

Warm wit of wit welke lichtkleur is geschikt voor het interieur?

Net als bij veel zaken, speelt de persoonlijk voorkeur van iemand een rol bij de keuze van het soort licht dat men wenst. Toch moet u rekening houden met een bepaalde standaard en al houdt u van warm licht

Uiteraard begint het ermee dat het gaat om persoonlijke smaak en voorkeur. Bij het advies voor de juiste kleurtemperatuur stellen we eerst de vraag voor welke toepassing het bedoeld is, voordat je de lichtkleur kiest.

Welke kleurtemperatuur kiest u?

Zoals hierboven beschreven is dat onder andere afhankelijk van de functie van de ruimte. Bent u niet helemaal zeker van de te kiezen kleurtemperatuur voor het systeemplafond, dan kan onze lichtspecialist u helpen. Maak eens een afspraak voor een adviesgesprek over de verlichting in uw kantoor.

Marvo Systeemplafonds levert ook Led-verlichting

Wij leveren een complete oplossing voor elke ruimte waar u een systeemplafond wilt laten plaatsen, dus inclusief verlichting.